122 messages over 16 pages: 1 2 3 4 5 6 7 ... 4 ... 15 16 Next >>
Jar-ptitsa Triglot Senior Member Belgium Joined 5688 days ago 980 posts - 1006 votes Speaks: French*, Dutch, German
| Message 25 of 122 01 October 2008 at 9:17pm | IP Logged |
ik had als Fenghuang aangemeld, maar een foutje gemaakt toen ik het emailadres gaaf. Fenghuang is een prachtige vogel uit de Chinesische mythologie. als jullie willen zou ik beelden van die vogel kunnen plaatsen. Laat me ajb weten. Tot straks.
1 person has voted this message useful
| Jar-ptitsa Triglot Senior Member Belgium Joined 5688 days ago 980 posts - 1006 votes Speaks: French*, Dutch, German
| Message 26 of 122 02 October 2008 at 6:39am | IP Logged |
Plattdüütsch is geweldig; ik hou van zulke talen. Het Waals voelt zeker solidariteit met Platt door hun trieste lot wat ze gemeen hebben als voormalige moedertaal van de bevolking maar sinds het standaardisatie volledig onderdrukt en ongerespecteerd zijn geworden door een ander dialect uit een verschillende regio, van oorsprong. Platt heeft tegen Hochdeutsch helemaal verloren en het Waals is door het standaard Frans compleet verplaatst.
Dat dit over zulke korte tijd kan gebeuren en niet door onderdrukking b.v. oorlog, bezetting, verbaasd me, want ik denk dat vele een emotionele binding met hun eigen taal hebben. Desondanks is het in een paar generaties gebeurd. Dit zal mede mogelijk zijn gemaakt door het feit dat Platt en Waals (en de taaltjes erbinnen) niet geschreven waren, tenminste niet met een standaard orthografie.
Ook verbazenwekend is het dat iemand die Nederlands aan de uni studeerde, Fries en Afrikaans niet erkent. Ik had verwacht dat zulke studie de verwante talen ook als belangrijk zou bevinden. veel verbaasd me vandaag, ik durf bijna niet verder te gaan maar daarin heb ik geen keuze. Ik moet nu lunchen. Tot straks.
Edited by Jar-ptitsa on 02 October 2008 at 6:40am
1 person has voted this message useful
| JW Hexaglot Senior Member United States youtube.com/user/egw Joined 5912 days ago 1802 posts - 2011 votes 22 sounds Speaks: English*, German, Spanish, Ancient Greek, French, Biblical Hebrew Studies: Luxembourgish, Dutch, Greek, Italian
| Message 27 of 122 02 October 2008 at 5:53pm | IP Logged |
Jar-ptitsa wrote:
Dit zal mede mogelijk zijn gemaakt door het feit dat Platt en Waals (en de taaltjes erbinnen) niet geschreven waren, tenminste niet met een standaard orthografie. |
|
|
Ik denk dat het Waals zo is geschreven, hè?
Li walon, c' est on lingaedje roman cåzé so on grand boket del Walonreye (li "Walonreye walon-cåzante"), ey en on boket do dipårtumint francès des Årdenes, k' on lome cobén li Walonreye di France u "bote di Djivet".
Praat je deze taal?
Edited by JW on 02 October 2008 at 5:54pm
1 person has voted this message useful
| Jar-ptitsa Triglot Senior Member Belgium Joined 5688 days ago 980 posts - 1006 votes Speaks: French*, Dutch, German
| Message 28 of 122 03 October 2008 at 7:19am | IP Logged |
Er bestaat geen standaard Waals: er zijn verschillende dialecten die enigszins een eigen standaard hebben voor b.v. orthografie, maar je kunt spreken van een groepje varianten. Ik denk dat je dit interessant zou vinden:
de Waalse taalpagina wrote:
Linguïstiek: een beknopt overzicht
Het Waals ontstond tussen de 8ste en de 12de eeuw uit de overblijfselen van de Latijnse taal die naar onze streken gebracht was door soldaten, handelaars en ‘kolonisten’ uit Rome. Het maakt deel uit van de Romaanse taalfamilie en van de Gallo-Romeinse subgroep (ook ‘oïl’ subgroep genoemd), waarvan het meest bekende lid het Frans is.
Het Waals is nauw verwant met het Frans, maar mag niet gezien worden als een dialect van het Frans, hoewel het vaak zo beschouwd wordt. De relatie zou te vergelijken zijn met die tussen Schots en Engels in Groot-Brittannië, of Asturianu en Castellano in Spanje, of Letzebuerguesch en Duits in Luxemburg. Er zijn - tenminste - drie taalniveaus in Wallonië: Standaardfrans, Waals in zijn verschillende dialecten en onze locale versie van het Frans (i.e. een dialect van het Frans) die in meerdere of in mindere mate door het Waals beïnvloed is.
Het Waals is waarschijnlijk de ‘oïl’ taal die het best heeft kunnen overleven in de schaduw van het Frans. |
|
|
De volgende infos zijn verouderd: geschreven toen ik 4 jaar oud was!! Volgens mij, is het aantal sprekers sindsdien achteruitgegaan.
Sociolinguïstiek wrote:
Het Waals is één van de vele ‘vergeten talen’ (of ‘regionale’, ‘minder gebruikte’, ‘bedreigde’ ‘minderheidstalen’,...), die leven in de schaduw van een linguïstische grote broer. Het aantal sprekers van het Waals is tamelijk stabiel gebleven tot het begin van deze eeuw: ondanks een langzaam afname, vooral in de hogere sociale klassen, gebruikte het grootste deel van de bevolking enkel Waals in het dagelijks leven. Maar het aantal sprekers verminderde aanzienlijk tussen 1930 en 1960. Vandaag, hoewel er geen grootschalige sociolinguïstische enquêtes gehouden worden (enkel een aantal locale onderzoeken), kan het aantal regelmatige, actieve sprekers geschat worden op 35-40% van een totale bevolking van 3.200.000. 10 % van de jongeren (20-30) zeggen dat ze actieve sprekers zijn, end 40-60 % dat ze een passieve kennis hebben. Het percentage ligt hoger als we diegenen meerekenen die de taal enkel begrijpen. Het aantal mensen dat Waals kan lezen en schrijven is weliswaar heel erg laag (Waals wordt niet onderwezen, tenzij in enkele vrijwillige en zeer succesvolle avondcursussen). Er zijn geen of heel weinig eentalige sprekers, alhoewel er nog steeds een handvol zijn voor wie het de meest gebruikte taal is, vooral onder de ouderen..
Het aantal sprekers is verminderd en zo ook het functionele en het sociale bereik van de taal: de verfransing begon in de hogere sociale klassen. De burgerij begon ook Frans te gebruiken in de 18de-19de eeuw. Dan zag de rest van de bevolking dat er geen sociale toekomst was buiten het Frans, de enige taal in de Waalse scholen. Alle ouders begonnen hun kinderen in het Frans op te voeden (of vaak een dialectvorm van het Frans, in mindere of meerdere mate beïnvloed door het Waals). Nu wordt de functionaliteit stilaan tot het uiterste minimum herleid, met sommigen die beweren dat het Waals enkel maar moet gerespecteerd worden als een overblijfsel van het verleden, een literaire taal of in het beste geval ‘de taal van het hart’, maar niet voor dagelijks gebruik.
Hoewel er lange tijd een groep filologen geweest is die het Waals wilden propageren (d.w.z. de literatuur en de studie van de dialecten), is er pas recent een beweging op gang gekomen ten voordele van de Waalse taal, die gewoonweg het gebruik ervan wil stimuleren en die volhoudt dat er voor het Waals nog steeds een rol weggelegd is in de hedendaagse Waalse samenleving. Te weinig te laat? We zullen zien!
Er is geen gesproken standaardtaal. De inspanningen om een geschreven standaardtaal te ontwerpen zijn vrij recent |
|
|
Hier is een kaart van Wallonië met de verschillende talen:
Hier zijn exemplaren van de varianten (Pater Noster) :
In rifondu walon (standaard Waals)
Vos, nosse Pere k' est la-hôt,
Ki vosse no seye beni cint côps.
Ki li djoû vinxhe k' on v' ricnoxhe come maisse.
K' on vos schoûte sol tere come å cir.
Dinez nos ådjoûrdu li pwin po nosse djournêye.
Fijhoz 'ne croes so tos nos petchîs
Come nos l' fijhans eto so les petchîs dås ôtes.
Ni nos leyîz nén tchair dins l' inveye di må fé
Mins tchessîz l' må lon erî d' nos ôtes.
Centraal Waals:
Vos, nosse Pére qu'èst la-wôt,
Qui vosse nom seûye bèni cint côps.
Qui l' djoû vègne qu'on vos rconèche come mêsse.
Qu'on vos choûte sul têre come au ciél
Donoz-nos audjoûrdu li pwin po nosse djoûrnéye.
Fioz one crwès su tos nos pètchîs.
Come nos l' fians èto su lès pètchîs daus-ôtes.
Ni nos lèyîz nin tchêr dins l'invîye di mau fé
Mins tchèssîz l' mau lon èrî d' nos-ôtes.
Oosters Waals :
Vos, nosse Pére qu'est la-hôt,
Qui vosse nom seûye bèni cint côps.
Qui l' djoû vinse qu'on v' ricnohe come mêsse.
Qu'on v' hoûte sol tére come å cîr.
Dinez-nos oûy li pan po nosse djoûrnêye.
Fez 'ne creûs so tos nos pètchîs
Come nos l' fans ossu so lès pètchîs dès-ôtes.
Ni nos leyîz nin toumer dvins l'invèye di må fé
Mins tchessîz l' må lon d' nos-ôtes.
Westerse Waals :
Vous, no Pére qu'èst la-ôt,
Qui vo no fuche bèni cint côps.
Qu'èl djoû vène qu'on vos rconèche come mésse.
Qu'on vos choûte sul tére come au ciél.
Donèz-nous audjoûrdu l' pwin pou no djoûrnéye.
Fèyèz 'ne cwès su tous nos pètchîs.
Come nos l' fèyans ètou su lès pètchîs dès-ôtes.
Ni nos lèyîz nén tchér dins l'invîye di mau fé
Mins tchèssîz l' mau lon d' nous-ôtes.
In zuid Waals :
Vos, nosse Pére qu'èst la-yôt,
Quu vosse nom sèye bèni cint côps.
Quu l' djoû vègne qu'on vos rucnuche come mwêsse.
Qu'on vos choûte su la tère come â cièl.
Dènoz-nos âdjoûrdu nosse pwin po nosse djoûrnêye.
Fèjoz oune crwas su tos nos pèchés
Come nos l' fèjans ossu s' lès pèchés dès-ôtes.
Nu nos lêssoz nin toumer dins l'anvîe du mâ fé
Mês tchèssoz l' mâ lon arî d' nos-ôtes.
En jouw vraag of ik het spreek - nee, niet echt. Ik kan het verstaan maar ik ken alleen maar een paar liedjes en kom het vaker rond de Carnavalstijd tegen, maar verder in mijn omgeving spreekt men standaard (Belgisch) Frans. Er zullen wel mensen hier zijn die het Waals vloeiend spreken, waarschijnlijk een paar oma's en opa's ergens en andere oude personen. Ik vind het prachtig hoe die taal elementen van het Latijns goed heeft behouden maar gelijktijdig meer invloed van de Germanische talen. Dit mengsel is gewoon zo mooi en leuk.
Edited by Jar-ptitsa on 04 October 2008 at 4:01pm
1 person has voted this message useful
| Jar-ptitsa Triglot Senior Member Belgium Joined 5688 days ago 980 posts - 1006 votes Speaks: French*, Dutch, German
| Message 29 of 122 03 October 2008 at 7:28am | IP Logged |
What a pity this forum don't like my beautiful map of the languages of Wallonie :-(
Anyway, here is another text in Walon for you, this one from Wiki. (There's the possibility to copy-paste, but not to put a link I think).How can I put the map on this thread?
Vos estoz sol Wikipedia e walon
on pordjet di libe eciclopedeye e lingaedje walon
Çouchal est ene prumire saye d' ene eciclopedeye Wikipedia e walon.
Si vos vloz bouter avou nozôtes, c' est foirt åjhey, vos fåt djusse clitchî so les loyéns et vs mete a scrire des noveas årtikes, ou coridjî/ecråxhî les cis k' i gn a ddja. Po pus di racsegnes so çou k' est Wikipedia, sol manire di scrire les årtikes, evnd. vos ploz pol moumint aler lére les pådjes d' aidance des wikipedias francès eyet inglès
Vos ploz bén seur sicrire so ttafwait; mins nos nos rafiyans di håyner tot des hagnons k' ont-st a vey avou l' Walonreye ou l' walon.
Bénvnowe so Wikipedia, ene libe eciclopedeye, k' on pout lére ey eployî po rén, et k' est scrîte coperativmint. Vos estoz tertos priyîs a dner on côp di spale, do côp, cobén. Tapez èn ouy so les esplikêyes di cmint candjî ene pådje oudonbén léjhoz l' FAQ. Vos vôrîz k' èn årtike so on sudjet dné soeye askepyî abeymint ? Vos n' av' k' a dmander. Li contnou di Wikipedia est dizo l' Licince di Libe Documintåcion di GNU : dj' ô bén k' il est libe eyet l' serè po todi ! Po pus di racsegnes, léjhoz l' pådje so les abondroets.
Si vos vloz fé des sayes po vey kimint k' ça rote, alez vaici
Nos estans li djudi 2 d' octôbe 2008 et li Wikipedia e walon a 10 651 årtikes. Gråces a tertos et a tertotes !
1 person has voted this message useful
| mick33 Senior Member United States Joined 5714 days ago 1335 posts - 1632 votes Speaks: English* Studies: Finnish Studies: Thai, Polish, Afrikaans, Hindi, Hungarian, Italian, Spanish, Swedish
| Message 30 of 122 03 October 2008 at 1:28pm | IP Logged |
Jar-ptitsa wrote:
Afrikaans is een leuk taaltje. volgens mij is het afrikaans wel makkelijker te verstaan dan West-Vlaams, tenminste voor iemand die standaard Nederlands heeft geleerd. |
|
|
Jar-ptitsa, Ek het twee vrae. Eerste, kan jy sommige verskille tussen Wes-Vlaams en standaard Nederlands verduidelik? en my tweede vraag, Skryf enigiemand dikwels Wes-Vlaams? (Afrikaans)
Edited by mick33 on 03 October 2008 at 3:37pm
1 person has voted this message useful
| mick33 Senior Member United States Joined 5714 days ago 1335 posts - 1632 votes Speaks: English* Studies: Finnish Studies: Thai, Polish, Afrikaans, Hindi, Hungarian, Italian, Spanish, Swedish
| Message 31 of 122 03 October 2008 at 1:35pm | IP Logged |
Jar-ptitsa wrote:
Er bestaat geen standaard Waals: er zijn verschillende dialecten die enigszins een eigen standaard hebben voor b.v. orthografie, maar je kunt spreken van een groepje varianten. Ik denk dat je dit interessant zou vinden |
|
|
Ek verstaan nie die Waals nie, maar dit is 'n baie interessant taal. (Afrikaans)
Edited by mick33 on 03 October 2008 at 1:37pm
1 person has voted this message useful
| Jar-ptitsa Triglot Senior Member Belgium Joined 5688 days ago 980 posts - 1006 votes Speaks: French*, Dutch, German
| Message 32 of 122 03 October 2008 at 3:19pm | IP Logged |
mick33 wrote:
Jar-ptitsa wrote:
Afrikaans is een leuk taaltje. volgens mij is het afrikaans wel makkelijker te verstaan dan West-Vlaams, tenminste voor iemand die standaard Nederlands heeft geleerd. |
|
|
Jar-ptitsa, Ek het twee vrae. Eerste kan jy sommige verskille tussen Wes-Vlaams en algemeen Nederlands verduidelik? en my tweede vraag, Skryf enigiemand dikwels Wes-Vlaams? (Afrikaans) |
|
|
Hoi mick33
Ik ben helemaal geen sepcialiste: ik heb standaard Nederlands op school geleerd, maar wat ik verder weet is vanuit het lezen (op de internet meestal) of van wat ik heb gehoord zoals op de TV omdat mij huidige school uitsluitend Engels als vreemde taal ons aanbiedt. Ik heb wel een paar keer Afrikaans gehoord en erg leuk gevonden, die taal heb ik best wel vaak gelezen en dat zonder moeite. West Vlaams is in België bekend als onmogelijk te verstaan. Daarom waarschijnlijk zeggen velen dat Vlaams een andere taal is dan het Nederlands.
Wat op Wikpedia is interessant en ik heb het volgende voor jou geplakt:
wiki West Vlaams wrote:
Sommige verschillen tussen West-Vlaams en Standaardnederlands zijn groter dan die tussen Afrikaans en het Nederlands, maar Afrikaans wordt wel en West-Vlaams niet als een aparte taal beschouwd. De voornaamste reden voor het erkennen van het Afrikaans ligt, behalve in de geografische afstand, enerzijds in de grammaticale verschillen: daarin komt het West-Vlaams weer veel meer met het Standaardnederlands overeen. Anderzijds zijn politieke redenen ook zeer belangrijk (het Afrikaner-nationalisme van de jaren twintig). Het Fries, dat anders dan het West-Vlaams bijna uitsluitend Noordzeegermaanse kenmerken vertoont, wordt erkend als een aparte taal.
In Nederland werden pogingen ondernomen om het Zeeuws (zustertaal van het West-Vlaams) te laten erkennen als regionale taal in het kader van het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden, naast het Limburgs en Nedersaksisch. Op negatief advies van de Nederlandse Taalunie ging dat niet door.
In België geniet het West-Vlaams geen enkele officiële erkenning. België heeft het desbetreffende Handvest niet geratificeerd om 's lands huidige complexe taalsituatie niet nog ingewikkelder te maken.
De enige erkenning kreeg het van Frankrijk, waar het op de lijst staat van langues régionales de France. In plaats van het Handvest te ondertekenen stelde het land deze lijst op. Op die talen zijn dan bepaalde passages uit het Handvest van toepassing. In de praktijk stelt deze semi-officiële erkenning echter niet veel voor, ook al omdat het aantal sprekers van het West-Vlaams er met de dag slinkt.
[bewerk] Overige kenmerken
Het West-Vlaams heeft verschillende typische kenmerken die het onderscheiden van het Standaardnederlands of van de meeste andere Vlaamse dialecten.
In heel Vlaanderen is er in min of meerdere mate Franse woordenschat opgenomen in het volkse taalgebruik, vooral in specifieke domeinen; in het West-Vlaams is deze invloed groter:
(West-Vlaams / Frans / Nederlands)
* pertank / pourtant / nochtans
* forsette of ferkette / fourchette / vork
* assiete/talôre / assiette / bord (Duits: Teller)
* couvers / couverts / bestek
* freings / freins / remmen
Op grammaticaal gebied valt het West-Vlaams onder andere op door bijna immer gebruikte dubbel onderwerp:
* ge kykt gy na ne foto - je kijkt naar een foto
Soms is er een onderscheid tussen mannelijk, vrouwelijk en onzijdig bij het onbepaald lidwoord:
* ne stier, en koe, e kalf - een stier, een koe, een kalf
Bovendien eindigen veel (vooral vrouwelijke) substantieven op -e. vb: de baan = de boane
In een ontkennende zin gebruikt het West-Vlaams, net zoals het Nederlands, een negatief bijwoord "niet". Er is echter ook een preverbaal negatief element beschikbaar, zoals men ook in het Frans gebruikt: "Jan en ee nie veel geld."
Opvallend is de vervoeging van de antwoordpartikels ja, nee en toet (toch wel) wanneer men antwoordt op een vraag. Zij worden gevolgd door een clitisch pronomen naargelang de persoon op wie ze betrekking hebben:
* 1e persoon enkelvoud: joak - nink
* 2e persoon enkelvoud: joag - nèg
* 3e persoon enkelvoud: joaj/joan - nèj/nèn (mannelijk), joas - nès (vrouwelijk) en joat - nint - toet (onzijdig)
* 1e persoon meervoud: joam/joaw - nim/nèw
* 2e persoon meervoud: joag - nèg
* 3e persoon meervoud: joa(n)s - nè(n)s
Typisch voor het West-Vlaams zijn de monoftongen ie en uu voor ij en ui. Deze eenklanken zijn bewaard uit het Middelnederlands. Overigens werd het grootste deel van de Middelnederlandse teksten op het gebied van het huidige West-Vlaanderen geschreven. Uitzondering hierbij is de grensstreek (bijvoorbeeld Waregem), waar diftongen toch in beperkte mate voorkomen.
In West-Vlaanderen is het dus bùten biettend koed en niet buiten bijtend koud. Ook worden de korte klinkers e, i en u anders uitgesproken dan in de standaardtaal. De (doffe) i wordt bijvoorbeeld een soort è. De h wordt meestal niet uitgesproken, daarvoor wordt g als h uitgesproken, soms ook wel als de ch in "lach".
Een andere eigenaardigheid lijkt op een uitspraak uit het Frans: vóór t,d en s wordt oe in plaats van ou gesproken. Daar waar in het Nederlands dus vóór deze t,d en s de Germaanse vorm -ol in -ou veranderde (vb. cold - koud), heeft het West-Vlaams er een korte -oe van gemaakt. Dus: 't is koed in m'n oede koesen ( 't is koud in m'n oude kousen). Andere kenmerken zijn een verschuiving van o naar u en van oo naar eu of Umlaut in sommige woorden. Bijvoorbeeld: op - up (vaak ook: ip), ochtend - nuchtend, boter - beuter, wonen - weunen.
Zoals in bijna alle dialecten in Vlaanderen wordt de eind-t in woorden als met, dat, niet, enz. niet uitgesproken, zie t-deletie.
De ij-klanken worden in geval van lange ij als 'ie' uitgesproken. Bij de korte ei blijft dit meestal gewoon ei. Bijvoorbeeld: kiekn (kijken), ie (hij), liene (lijn). |
|
|
Jouw tweede vraag, over het schrijven: ik geloof het niet dat ze het schrijven want het is een gesproken dialect denk ik, zoals b.v Limburgs. het kan goed zijn dat ze voor Carnaval het wel schrijven. Misschien kan een Vlaming ons dat uitleggen.
waarom leer jij Afrikaans?
mick33 wrote:
Ek verstaan nie die Waals nie, maar dit is 'n baie interessant taal. |
|
|
Als je Frans begrijpt dan kom je met het Waals best wel ver omdat de talen heel dichtbij elkaar zijn. de orthografie is misleidend, ik bedoel als je de k -> qu maakt en de w -> ou(i) of u dan lijkt het meer op het Frans.
Edited by Jar-ptitsa on 04 October 2008 at 4:00pm
1 person has voted this message useful
|
You cannot post new topics in this forum - You cannot reply to topics in this forum - You cannot delete your posts in this forum You cannot edit your posts in this forum - You cannot create polls in this forum - You cannot vote in polls in this forum
This page was generated in 0.5625 seconds.
DHTML Menu By Milonic JavaScript
|